Co warto wiedzieć o procesie trawienia?

Pokarm trafia najpierw do jamy ustnej i tu następuje pierwszy etap trawienia. Kiedy jemy posiłek, zwiększa się wydzielanie śliny. Pożywienie jest rozdrabniane i mieszane ze śliną, a zawarty w niej enzym amylaza rozpoczyna trawienie węglowodanów. Następnie przeżuty pokarm trafia przez gardło i przełyk do żołądka.

W porcji pokarmu, która trafiła do żołądka, cały czas trwa trawienie węglowodanów. Teraz, kiedy zacznie działać kwas żołądkowy, enzym amylaza ze śliny przestanie być aktywny. Sok żołądkowy zawiera kwas solny, który uaktywnia kolejne enzymy trawienne oraz zabija bakterie. Zaczyna się trawienie białek. Pepsyna rozkłada je na związki prostsze. Tłuszcze pochodzące z jajek i mleka są trawione dzięki lipazie. Jest to możliwe, ponieważ tłuszcze te tworzą emulsję. Normalne cząsteczki tłuszczu są zbyt duże, by ulec rozkładowi w procesie trawienia w tej postaci.

Bardzo ważne procesy trawienne zachodzą w jelicie cienkim. Zasadnicze trawienie zachodzi w dwunastnicy, czyli początkowym odcinku jelita cienkiego. Do dwunastnicy uchodzą przewody trzustkowy i żółciowy (wątrobowy), dzięki którym w procesach trawiennych uczestniczą również wątroba i trzustka. Hormony wydzielane w jelicie pobudzają wytwarzanie żółci, soku trzustkowego oraz soku jelitowego. Zasadowy sok trzustkowy neutralizuje kwaśny odczyn pokarmu dostarczanego z żołądka, co umożliwia działanie kolejnych enzymów trawiennych. Dzięki żółci pozostałe tłuszcze przekształcają się w postać zemulgowaną, a na ich mniejsze cząsteczki działa teraz enzym lipaza. Podczas trawienia postają m.in. wolne kwasy tłuszczowe, poprzez komórki nabłonka jelita dostarczane do krwi. Wchłaniane są także inne związki, które powstały w procesie trawienia, na przykład cukry proste. W jelicie cienkim zachodzi również bardzo ważny proces trawienia bakteryjnego. Bakterie rozkładają niestrawione kawałki pokarmu zalegające między kosmkami jelitowymi.

Z jelita cienkiego pokarm trafia do jelita grubego. Cofaniu się płynnego pokarmu do jelita cienkiego zapobiega zastawka krętniczo-kątnicza. W silnie pofałdowanym jelicie grubym wchłaniana jest woda z pokarmu oraz elektrolity i sole mineralne. Tutaj żyją także bakterie, będące z nami w symbiozie, produkujące witaminę K i niektóre witaminy z grupy B. Jelito grube kończy się odbytem, czyli pojedynczym otworem, przez który podczas defekacji wydalane są w postaci kału pozostałości niestrawionego pokarmu.