Jak celebrować noc świętojańską?
Jak celebrować noc świętojańską?
Coraz chętniej przejmuje się w Polsce tradycję Halloween i Walentynek, jednak nie powinno się przy tym zapominać o rodzimych tradycjach i świętach. Jednym z nich, zbliżającym się wielkimi krokami, jest noc świętojańska, zwana również Nocą Kupały. Jest to starosłowiańskie święto pełne radości, tańca i wróżb.
Pochodzenie święta
Noc Kupały, obecna noc świętojańska obchodzona jest w czasie letniego przesilenia z 21 na 22 czerwca. Dawniej związana była z płodnością, radością rozwijającego się życia, miłością. Podczas jej obchodów tańczono, cieszono się, palono liczne ogniska ku chwale słowiańskiego boga uważanego za patrona miłości i płodności. Według niektórych przekazów, których niewiele się zachowało, pozwalano wówczas młodzieży na nieco swobodniejszy sposób bycia. Gdy na ziemiach polskich pojawiło się chrześcijaństwo, próbowano zakazać obchodzenia Nocy Kupały, jednak ze względu na przyjemność, jaką dawało to święto, nie udało się tego dokonać. Połączono je więc z obchodami dnia świętego Jana, który wyznaczony został na 23 czerwca. Od tej pory zwane są też nocą świętojańską i obecnie wracają do łask pod postacią imprezy masowej.
Puszczanie wianków
Jedną z najważniejszych tradycji wyjątkowej nocy, znaną i wykonywaną do dziś, jest puszczanie wianków na wodzie. Powinny być one splecione z ziół, kwiatów, gałązek, które zbiorą dziewczęta. Puszczanie wianków to domena panien, ponieważ mają one przepowiedzieć ich małżeńską przyszłość. Wianek, który zostanie wyłowiony przez chłopca, zwiastuje szybkie zamążpójście, płynący – zamążpójście w przyszłości, zatopiony – staropanieństwo. Do wianków należy przymocować niewielką świecę.
Pachnące ogniska
Kolejnym elementem obchodzenia nocy świętojańskiej są ogniska. Dawniej zapalano je wedle ściśle określonej tradycji, po wcześniejszym wygaszeniu ognisk w całej wiosce. Obecnie zapala się ich dużo, różnej wielkości, czasami dodaje się ziół, żeby ładniej pachniały. Rozpalone stosy dają światło do całonocnej zabawy.Ognie świętojańskie połączyły się obecnie z tradycją puszczania lampionów. Nie każdy może pozwolić sobie na rozpalenie ogniska, jednak zakup i wypuszczenie w górę świecącego lampionu jest prostą sprawą i przyjemnością.
Poszukiwanie kwiatu paproci
Noc świętojańska to również poszukiwanie kwiatu paproci. Według podań był to magiczny kwiat, który znalazcę obdarowywał szczęściem, mądrością, bogactwem i który rozkwitał tylko tej jednej nocy. Obecnie poszukiwanie kwiatu paproci przybiera formę gry, nawet dla całych rodzin, jednak w dalszym ciągu jest przyjemnością.
Skoki przez ogień
Celebrowanie nocy świętojańskiej to również skoki przez ogień. Mają one za zadanie oczyścić ciało i duszę oraz ochronić przez złymi mocami. Skakać można pojedynczo albo parami, trzymając się za ręce. Ma to zapewnić parze szczęśliwą przyszłość.
