Jak uprawiać irysy?
Jak uprawiać irysy?
Irysy, zwane inaczej kosaćcami, to piękne byliny, których kwiaty są przepiękną ozdobą ogrodu. Istnieją tysiące odmian irysów, a hodowcy wciąż tworzą nowe. W Polsce występują irysy kłączowe oraz irysy cebulowe. Irysy kłączowe, bardzo popularne w naszych ogrodach, różnią się budową kwiatów. Mogą one mieć charakterystyczną bródkę czy szczoteczkę u nasady dolnych kwiatków albo wyrostek podobny do grzebienia u nasady płatków. Rośliny, nazwane irysami od greckiej bogini tęczy, cieszą nasze oczy ciekawymi kształtami kwiatów oraz bogactwem ich barw. Jak uprawiać irysy, dowiesz się z tego artykułu.
Stanowisko i wymagania glebowe
Uprawa irysów nie jest trudna, ale trzeba pamiętać, że różne odmiany mają odmienne wymagania. Na ogół potrzebne jest stanowisko słoneczne i ciepłe, a gleba dość żyzna i niezbyt wilgotna (na glebach ciężkich konieczny jest drenaż), o odczynie obojętnym. Podłoże nie powinno być jednak zbyt piaszczyste. Gatunki wywodzące się z terenów podmokłych (na przykład irysy syberyjskie czy irysy żółte) mają inne wymagania. Przy zbyt małej wilgotności podłoża nie kwitną, często potrzebują też kwaśnej gleby. Tolerują także stanowiska półcieniste. Te odmiany idealnie nadają się do obsadzania oczek wodnych.
Pielęgnacja
Irysy najlepiej nawozić kompostem albo biohumusem. Niewskazany natomiast jest obornik oraz nawozy mineralne z dużą zawartością azotu. Nadmiar azotu powoduje rozwój chorób grzybowych u irysów. Podczas odchwaszczania rabat z irysami należy uważać, aby nie uszkodzić ich delikatnych kłączy. Dlatego chwasty powinno się usuwać ręcznie. Nie należy także spulchniać gleby ostrymi narzędziami.
Rozmnażanie irysów
Irysy można rozmnażać z nasion wysiewanych jesienią do gruntu, ale efekt, jaki uzyskamy, może być zaskakujący, gdyż rośliny te krzyżują się między sobą. Tak więc irysy, które wyrosną na wiosnę, nie będą takie, jakich oczekujemy. Dlatego lepiej jest rozmnażać irysy przez podział kłączy albo sadzenie cebulek przybyszowych.
Irysy kłączowe
Kiedy irysy przekwitną (czyli na ogół na przełomie sierpnia i września), należy wykopać karpę z ziemi i ostrym nożem podzielić kłącza na nieduże odcinki. Następnie tak przygotowanym sadzonkom skracamy o połowę liście. Kłącza sadzimy do gruntu w położeniu poziomym na głębokości kilku centymetrów. Pora sadzenia to okres od połowy sierpnia do połowy września. Kłącza irysów należy zabezpieczyć przed mrozem za pomocą ściółki (suche liście, pocięta słoma, kora ogrodowa albo gałązki drzew iglastych).
Irysy cebulowe
Kiedy irysy przekwitną i ich liście zaschną, należy je wykopać i oddzielić cebulki przybyszowe. Przechowujemy je w miejscu suchym i przewiewnym, a także ciepłym, do jesieni. We wrześniu lub październiku należy je posadzić na miejsce stałe. Po dwóch – trzech latach zakwitną. Jeśli irysy rozrastają się ładnie, nie trzeba ich wykopywać co roku.
