Jakie są objawy ADHD u dorosłych?
Jakie są objawy ADHD u dorosłych?
ADHD, czyli zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi, to dolegliwość typowa dla dzieci. Hałaśliwy kilkulatek, którego wszędzie pełno, nie zawsze jednak wyrasta z tej choroby. Gdy jest już dorosłą osobą, nadal cierpi na ADHD, zmieniają się jedynie objawy zaburzenia. Często nie wiąże się problemów z koncentracją czy braku zorganizowania z chorobą. Tymczasem ADHD utrudnia ludziom funkcjonowanie w pracy i w rodzinie oraz wywiązywanie się z codziennych obowiązków. Ludzie często nie zdają sobie sprawy z tego, że cierpią na ADHD, i szukają pomocy w związku z zaburzeniami lękowymi czy depresją. W czasie wywiadu z pacjentem okazuje się, że za jego problemy odpowiada ADHD. Na szczęście można nauczyć się żyć z tym zaburzeniem, a podjęcie leczenia ułatwia radzenie sobie w domu i w pracy oraz poprawia relacje z ludźmi.
Jak zdiagnozować ADHD u dorosłych?
Objawy wskazujące na ADHD u osoby dorosłej nie są jednoznaczne, mogą być związane z wieloma innymi dysfunkcjami. Poza tym zespół ten może mieć bardzo różne objawy i przebiegać w różny sposób. Dlatego prawidłowa diagnoza wymaga sprawdzenia, czy dana osoba cierpiała na ADHD w dzieciństwie. Zespół ten nie pojawia się nagle i chory dorosły musiał cierpieć na te zaburzenia już jako dziecko. Nawet jeśli zaburzenie nie zostało kiedyś zdiagnozowane, można ustalić pewne fakty, na przykład występowanie trudności szkolnych. Rozmowa z członkami rodziny oraz analiza dokumentacji medycznej mogą pomóc w ustaleniu, czy dziecko było nadpobudliwe i miało trudności z koncentracją.
Typowe objawy ADHD u dorosłych
Chorzy na ADHD mają trudności z koncentracją i nie potrafią skupić się na jednej czynności. Dlatego odkładają na później zadania, które tego wymagają, a przez to nie wywiązuje się ze swoich obowiązków, co powoduje liczne problemy. Ponieważ nie potrafią skupić się na jednej czynności, są kiepskimi kierowcami – ciągle coś ich rozprasza i popełniają błędy. Osoby z ADHD mają skłonność do szybkiej jazdy, stąd nieraz powodują kolizje drogowe. Dorośli z ADHD to także ludzie źle zorganizowani. Nie radzą sobie z licznymi obowiązkami, nie potrafią pogodzić spraw zawodowych i domowych. Pamiętanie o terminie zapłacenia rachunku czy o konieczności odebrania dziecka z przedszkola po prostu ich przerasta. Nie są w stanie zorganizować własnego życia. Spóźniają się bez przerwy, gdyż zawsze coś potrafi odwrócić ich uwagę (na przykład tankując samochód, stwierdzą, że jest brudny, i pojadą do myjni zamiast na ważne spotkanie). Mają też trudności z oceną, ile czasu potrzebują na daną czynność, a zbyt optymistyczne kalkulacje powodują, że nigdzie nie mogą zdążyć. To wszystko powoduje, że są nerwowi i spięci, nie potrafią się zrelaksować ani odpocząć. Mają niskie poczucie własnej wartości i nie radzą sobie z emocjami, stąd częste wybuchy gniewu. Zespołowi ADHD w przypadku osób dorosłych często towarzyszą inne zaburzenia, jak depresja czy zaburzenia obsesyjno-kompulsywne (potocznie nerwica natręctw). Osoby z ADHD często uzależniają się od nikotyny i narkotyków.
Chory z ADHD w pracy
Chorzy z ADHD mają trudności z wywiązywaniem się z obowiązków zawodowych. Są to osoby niezorganizowane, źle zarządzające czasem, nie potrafiące dobrze rozplanować swoich zadań. Nie potrafią się skupić w hałaśliwym miejscu, jakim często jest biuro, w którym pracują. Rozpraszają ich sygnały telefonów, głośne rozmowy, przechodzące koło nich osoby. Na skutek dekoncentracji popełniają błędy i zapominają o ważnych sprawach, jak na przykład umówione spotkanie. Problemy z właściwym określeniem priorytetów powodują, że często odrywają się z błahych powodów od swojego zadania, na skutek czego nie dotrzymują terminów. Nie mogą się skupić na pracy, gdy odwraca ich uwagę sygnał przychodzącej poczty, komunikator internetowy albo ciekawa gra. Osobie takiej można pomóc, kierując na szkolenie z zakresu zarządzania czasem czy organizacji pracy, a także zapewniając odpowiednie stanowisko pracy, gdzie niewiele rzeczy będzie ją rozpraszało.
Chory z ADHD w rodzinie
Osoby z ADHD nie radzą sobie w relacjach z innymi osobami, mają problemy z funkcjonowaniem w rodzinie i w związkach. Nie rozumieją reakcji bliskich, sami też nie komunikują swoich potrzeb we właściwy sposób, co prowadzi do nieporozumień i konfliktów. Próbują skupić na sobie uwagę w sposób, którego partner nie akceptuje, czuje się tym bowiem poirytowany czy skrępowany. Źle funkcjonują na co dzień (nie opłacają na czas rachunków, nie kończą różnych prac w porę), zapominają o różnych terminach, na przykład rocznic czy urodzin, co sprawia partnerowi przykrość. Do tego łatwo się irytują i tracą panowanie nad sobą, często są nierozważni. Komplikuje to życie rodzinne i często doprowadza do rozejścia się małżonków lub rozpadu związku.
