Używanie klikera – podstawowe zasady
Używanie klikera – podstawowe zasady
Bardzo ważnym elementem wychowania psa jest jego szkolenie. Pies powinien reagować na komendy i wykonywać polecenia właściciela. Aby go tego nauczyć, można użyć klikera. Jest to doskonałe narzędzie, wykorzystujące opisane przez Skinnera warunkowanie instrumentalne. Szkolenie psów za pomocą klikera rozwinęło się w Stanach Zjednoczonych, a następnie rozpowszechniło w innych krajach. W Polsce metodę tę upowszechniła Barbara Waldoch, autorka książki „Pozytywne szkolenie psów”. Podstawowe zasady używania klikera przedstawiamy w tym artykule.
Co to jest kliker i jak działa?
Kliker to bardzo proste narzędzie. Jest to blaszane pudełeczko ze sprężyną, za pomocą którego można uzyskać charakterystyczny dźwięk („klik”). Osoba szkoląca psa używa klikera w momencie, gdy zwierzę zachowa się w pożądany sposób. Ponieważ użycie klikera jest łatwe, można dokładnie wskazać właściwe zachowanie. Istota szkolenia polega na tym, że pies zostaje nauczony związku między klikerem a nagrodą. Chwilę po użyciu klikera podaje się zwierzęciu nagrodę, co nie zawsze jest możliwe w trakcie pożądanego zachowania (na przykład gdy uczymy psa komendy „Daj głos”, nie może on jednocześnie szczekać i chwycić ciasteczka). Kliker wydaje zawsze taki sam dźwięk i jest dobrze słyszalny, można go użyć szybko i wychwycić odpowiedni moment. Szkolenie za pomocą klikera jest bardzo skuteczne.
Przygotowanie do szkolenia
Aby można było skutecznie szkolić psa, musi on reagować na dźwięk klikera, skojarzyć go z nagrodą. Dlatego najpierw treser klika, od razu podając nagrodę. Po pewnym czasie pies zaczyna kojarzyć dźwięk klikera z nagrodą i odpowiednio reaguje. Teraz można rozpocząć właściwe szkolenie.
Nagrody
W szkoleniu za pomocą klikera bardzo ważne są nagrody. Na początku nagradza się psa jego ulubionymi smakołykami. Nagrody nie powinny być duże, bo wtedy zwierzę się szybko nasyci i przestanie być zainteresowane nauką. Nie powinny to również być smakołyki jednego rodzaju, by pies się nie znudził. Nagrodę powinno się podawać w różny sposób, by zwierzę nie uzależniło się na przykład od charakterystycznego opakowania. Za wykonanie trudniejszego niż zwykle zadania psu podaje się wartościowszą nagrodę, by nie stracił motywacji do pracy. Gdy szkolenie trwa już jakiś czas, można wprowadzić nowe formy nagród, na przykład spacer albo zabawę z innym psem.
Zasady szkolenia
Aby szkolenie za pomocą klikera było skuteczne, należy pamiętać o kilku zasadach. Po pierwsze, po każdym użyciu klikera powinna pojawić się nagroda. Po drugie, nagroda nie może nigdy się pojawić, jeśli nie poprzedził jej dźwięk klikera. Kolejna zasada odnosi się do momentu kliknięcia. Treser musi uchwycić odpowiedni moment, aby wzmocnić pożądane zachowanie. Jeśli się spóźni, pies może opanować zupełnie inną czynność, bo z nią skojarzy kliknięcie.
