Jak sobie radzić z alergią?

W zależności od tego, jaką drogą alergeny dostają się do organizmu, wyróżniamy alergię pokarmową, kontaktową, wziewną oraz uczulenie na jad owadów (pszczół, trzmieli, os, szerszeni i mrówek). Jeśli alergenem jest składnik pożywienia, występują problemy trawienne oraz objawy skórne (wysypka). Najczęściej uczulają: mleko, jajka, ryby, owoce cytrusowe, truskawki, orzeszki ziemne. Orzeszki są tak silnie uczulające, że nawet śladowa ilość może spowodować wstrząs anafilaktyczny. Dlatego na opakowaniach produktów spożywczych informuje się o tym, że mogą zawierać niewielkie ilości orzeszków czy innych produktów, nawet jeśli nie mają ich w swoim składzie (są jednak wykorzystywane w tym samym zakładzie produkcyjnym). Często uczulamy się na różne związki chemiczne (barwniki do tkanin, substancje zapachowe i konserwanty używane do produkcji kosmetyków), z którymi ma kontakt nasza skóra. Powodem alergii wziewnej są najczęściej pyłki roślin, roztocza i sierść psów i kotów. Bardzo niebezpieczną postacią alergii jest uczulenie na jad owadów. Oprócz nieprzyjemnej reakcji miejscowej (opuchlizna i ból) może spowodować ogólną odpowiedź immunologiczną organizmu, co w ciężkich przypadkach prowadzi do wstrząsu anafilaktycznego i może być przyczyną zgonu.

Najprostszą metodą radzenia sobie z alergią jest unikanie kontaktu z czynnikiem uczulającym – alergenem. W przypadku alergii pokarmowej trzeba opracować specjalną dietę (tak zwaną dietę eliminacyjną), z której usunięte zostaną wszystkie produkty powodujące uczulenie. Jeśli alergię powodują roztocza, należy często sprzątać dom na mokro, używać odkurzacza wyłącznie z filtrem HEPA (aby uniknąć rozprzestrzeniania się kurzu), często wietrzyć pościel (mróz zabija roztocza). Jeśli alergikiem jest dziecko, należy co pewien czas prać jego pluszowe zabawki i zamrażać je w celu wyeliminowania roztoczy. W domu powinno być jak najmniej dekoracyjnych tkanin – dywanów czy zasłon, gdyż gromadzi się w nich kurz.

W tym przypadku unikanie kontaktu z alergenem jest bardzo trudne, ponieważ pyłki znajdują się wszędzie. Problemy zaczynają się już w lutym i trwają do końca września. Każda osoba, która ma alergię na pyłki, powinna dokładnie zapoznać się z kalendarzem pylenia roślin. Aktualne prognozy pylenia dostępne są w Internecie, podawane są także komunikaty radiowe. Przy wysokim stężeniu pyłków nie powinno się przebywać w parkach, lasach czy na łąkach, lepiej także unikać wysiłku fizycznego na powietrzu. Nie należy wychodzić z domu w czasie deszczu, kiedy pyłki przyklejają się do kropelek wody. Natomiast zaraz po deszczu spacer jest wskazany, bo powietrze jest wtedy jeszcze czyste. Lepiej przejść się wieczorem niż w słoneczny dzień, kiedy nasilają się objawy alergii. Po powrocie do domu warto wziąć prysznic i umyć włosy, żeby spłukać pyłki. Urlop najlepiej spędzać w górach – im wyżej, tym mniej pyłków. W samochodzie można stosować filtry przeciwpyłowe. Jeśli masz dom z ogrodem, pamiętaj, by trawnik został skoszony, zanim zakwitną trawy.

Jeśli objawy alergii są bardzo dokuczliwe, można sięgnąć po leki antyhistaminowe, które hamują reakcję alergiczną. Trzeba jednak pamiętać, że preparaty te (na przykład Zyrtec) mogą zawierać cetyryzynę, która powoduje senność (nie można po zażyciu leku prowadzić samochodu). Takich skutków ubocznych nie wywołują dostępne na receptę leki nowej generacji. Natomiast najskuteczniejszą metodą walki z alergią jest odczulanie (immunoterapia). Polega ono na tym, że organizm otrzymuje niewielkie dawki alergenu, by się do niego przystosował i przestał uruchamiać reakcje obronne. Metodę tę stosuje się w przypadku alergii wziewnej oraz uczulenia na jad owadów. Szczepionkę można podawać w zastrzykach albo doustnie.