Jakie są metody leczenia boreliozy?
Jakie są metody leczenia boreliozy?
Borelioza, zwana chorobą z Lyme albo krętkowicą kleszczową, jest roznoszona przez kleszcze. Jest to najczęściej występujące zakażenie odkleszczowe. Nie udało się do tej pory opracować bezpiecznej szczepionki przeciwko boreliozie, a sama choroba znana jest dopiero od lat 80. XX wieku, tak więc zarówno diagnozowanie, jak i leczenie jej bywa dość trudne.
Borelioza jest chorobą mało poznaną, co powoduje, że nie zawsze zostaje poprawnie zdiagnozowana. Jest mylona z innymi schorzeniami (stwardnieniem rozsianym, nerwicą, reumatyzmem, fibromialgią, toczniem rumieniowatym), a występujące objawy natury psychicznej czy neurologicznej nie są wiązane z tą chorobą. Pacjent może spotkać się z opinią, że jest hipochondrykiem, a jego dolegliwości są urojone. Warto wtedy poszukać lekarza, który specjalizuje się w leczeniu boreliozy.
Najlepszym sposobem uniknięcia zakażenia boreliozą jest profilaktyka przeciwkleszczowa – noszenie odpowiednich ubrań i stosowanie repelentów.
Jak dochodzi do zakażenia?
Krętki boreliozy znajdują się w ślinie, wymiocinach i odchodach kleszcza. Nie musi nawet dojść do ukąszenia, wystarczy, że nastąpił kontakt skóry na przykład z odchodami tego pajęczaka. Nawet błyskawiczne usunięcie kleszcza (dosłownie w momencie, gdy wgryza się w skórę) nie chroni przed zakażeniem boreliozą. Ważne jest jednak, by odpowiednio usunąć kleszcza. Nie powinno się go naciskać ani smarować preparatami, które powodują uduszenie insekta (alkohole, tłuszcze itp.). Kleszcz, który się dusi, wymiotuje, a wtedy zwiększa się ryzyko zakażenia. Osoba, która usuwa kleszcza, powinna założyć rękawiczki jednorazowe, by zapobiec zarażeniu się.
Jak rozpoznać boreliozę?
Im wcześniej rozpocznie się leczenie boreliozy, tym jest skuteczniejsze. Niestety, wczesne objawy choroby nie są jednoznaczne i nie zawsze zdajemy sobie sprawę z faktu, że doszło do zakażenia. Dlatego w przypadku ukąszenia przez kleszcza lub bezpośredniego kontaktu z nim należy starannie obserwować miejsce ukąszenia. Jeśli pojawi się charakterystyczna wysypka zwana rumieniem wędrującym (rozszerza się ona centralnie od miejsca ukąszenia, jednocześnie zanikając w centrum), mamy pewność, że doszło do zakażenia boreliozą. Ponieważ jednak rumień nie zawsze występuje, trzeba zwracać uwagę na wszelkie objawy grypopodobne i w razie ich wystąpienia skontaktować się z lekarzem.
Jak zdiagnozować boreliozę?
W przypadku wystąpienia rumienia wędrującego sprawa jest oczywista. Jeśli rumienia nie ma, należy wykonać badania serologiczne. W razie wątpliwości stosuje się powtórny test. Niestety, testy nie dają w pełni poprawnych wyników, potrafią być pozytywne u osób zdrowych i negatywne u chorych. Można również profilaktycznie zlecić badania kleszcza, który ukąsił. Kleszcza należy wysłać na badanie metodą PCR na boreliozę do Centrum Badań DNA w Poznaniu. Może się też zdarzyć, że boreliozę zdiagnozuje na przykład psychiatra, do którego trafił chory z zaburzeniami osobowości (jest to jeden z objawów boreliozy).
Leczenie boreliozy
W leczeniu boreliozy stosuje się antybiotyki z grupy penicylin, cefalosporyn oraz tetracyklin. Terapia ta jest skuteczna w 90% przypadków. Czas leczenia zależy od tego, jak wcześnie została zdiagnozowana choroba, kuracja może trwać od kilku tygodni do półtora roku. Według procedury Amerykańskiego Towarzystwa Chorób Zakaźnych (IDSA) obowiązującej w Polsce stosuje się krótką terapię antybiotykiem, a jeśli chory nadal skarży się na jakieś objawy, jest to tzw. zespół poboreliozowy. Stosuje się wówczas leczenie objawowe. Natomiast lekarze zrzeszeni w stowarzyszeniu ILADS są zwolennikami długotrwałej i złożonej antybiotykoterapii, gdyż zbyt krótkie leczenie powoduje według nich wykształcenie się opornych szczepów bakterii.
Zespół poboreliozowy
Uszkodzenia tkanek spowodowane infekcją oraz osłabienie układu odpornościowego są przyczyną występowania tzw. zespołu poboreliozowego. Pojawia się on po wyleczeniu choroby kuracją antybiotykową i może trwać do pół roku. Objawia się zmęczeniem oraz bólami stawów i mięśni. W leczeniu tych dolegliwości przedłużona kuracja antybiotykowa nie jest raczej skuteczna. Stosuje się leczenie objawowe, na przykład odpowiednie preparaty na bóle stawów (ibuprofen).
