W jaki sposób rozmawiać z dzieckiem o śmierci?
W jaki sposób rozmawiać z dzieckiem o śmierci?
Kiedy ktoś z naszych najbliższych, krewnych czy znajomych, umiera, to zawsze jest to trudny moment. Dorośli, nawet jeśli nie potrafią się z tym trudnym faktem zmierzyć, pogodzić, to jednak samo zjawisko śmierci od strony biologicznej rozumieją, choć może nie zawsze właśnie o biologii myślimy w takich chwilach. Dla małego dziecka natomiast śmierć jest jeszcze większą tajemnicą. Dzieci bowiem nie do końca zdają sobie sprawę z tego, jakie konsekwencje może mieć śmierć jednego człowieka dla wszystkich tych, którzy pozostają. Jak więc rozmawiać z dzieckiem o umieraniu? Jak mu wytłumaczyć ten smutny, ale nieodwołalny dla wszystkich fakt? Zobacz przygotowane dla ciebie porady.
Okres żałoby może być dla dziecka bardzo trudny, wręcz traumatyczny. Reaguj na każdą zmianę zachowania dziecka i w razie potrzeby skonsultuj się z psychologiem dziecięcym lub psychologiem żałoby.
Nie okłamuj dziecka
Zdecydowanie najgorszy kierunek, jaki może przybrać rozmowa o śmierci, to kłamstwo. Nigdy nie powinnaś okłamywać dziecka i dawać mu do zrozumienia, że dana osoba wcale nie umarła, ale dokądś wyjechała. Jest to bardzo znane i bardzo często stosowane tłumaczenie. Niestety, może okazać się dla dziecka krzywdzące, bowiem nie zrozumie ono, dlaczego bliska mu osoba, któryś z rodziców, rodzeństwa, dziadków, wyjechała bez żadnego słowa, nie odzywa się, już o dziecko się nie troszczy. Będzie ono próbowało wytłumaczyć sobie, dlaczego przestało być przez tę osobę kochane. Nigdy więc w tej sprawie nie okłamuj dziecka.
Nie tłumacz śmierci religią
Nawet jeśli jesteście bardzo religijną rodziną i twoje dziecko już od maleńkości spędza czas w kościele na mszach, to jednak nie próbuj mu wytłumaczyć śmierci religią. Pamiętaj, że jest ona tak samo trudna dla niego do zrozumienia, jak śmierć. Te dwa zagadnienia łączą się bowiem z tajemnicą, trudną do wyobrażenia dla dorosłego, a co dopiero dla dziecka. Dlatego też nie mów mu, że „Bóg zabrał do siebie dziadka” albo że „Bóg bardzo kocha mamę i chciał, żeby była z nim”. Niemal pewne jest to, że dziecko opacznie zrozumie twoje słowa i pomyśli, że religia nie jest sprawiedliwa, a Bóg miłosierny.
Co mówić?
Jeśli więc zastanawiasz się, co powiedzieć dziecku na temat śmierci i bezpowrotnego odejścia bliskiej osoby, to najlepiej być po prostu szczerym, ale oczywiście delikatnym i wrażliwym. Do dziecka trzeba trafić i używać takich argumentów, które jest w stanie zrozumieć. Możesz na przykład spróbować wytłumaczyć dziecku śmierć, posługując się filmem animowanym czy familijnym. Wytłumacz mu, że w życiu jest inaczej niż w bajkach i nie dostaje się drugiego życia, ani nie umierają jedynie osoby stare. Możesz użyć metafory snu i wytłumaczyć dziecku, że śmierć jest wtedy, kiedy się zasypia i już nigdy się nie wstaje. Najważniejsze jest jednak, by wyraźnie podkreślić dziecku, że osoba, która zmarła, już nie wróci, nie ma szans, żeby z nią porozmawiać i spędzić czas.
