Jak pomóc osobie chorej na anoreksję?
Jak pomóc osobie chorej na anoreksję?
Promowany przez media wizerunek pięknych i szczupłych osób przyczynił się do zwiększenia się liczby osób cierpiących na zaburzenia odżywiania. Drastyczne odchudzanie przeradza się w anoreksję, a ta choroba w co dziesiątym przypadku kończy się śmiercią. Anoreksja ma głębsze przyczyny niż jedynie chęć bycia szczupłym. Problemy chorego powodują, że zaprzecza on swojej chorobie i źle reaguje na jakikolwiek przymus czy próbę perswazji. Dlatego trzeba nie tylko wiedzieć, jak pomóc osobie chorej na anoreksję, ale także zdawać sobie sprawę, jak postępować nie należy.
Co jest najważniejsze?
Najważniejsze jest pozyskanie zaufania osoby chorej. Nie można jej do niczego zmuszać, wywierać presji, krytykować. Nadmierna opiekuńczość jest równie niewskazana, jak postawa wroga i agresywna. Chory potrzebuje wsparcia ze strony rodziny i najbliższego otoczenia i należy mu je zapewnić, jednocześnie szanując jego autonomię. Należy okazać zrozumienie, nie oceniać, natomiast delikatnie nakłonić do skorzystania z pomocy profesjonalisty. Nie jest to łatwe, gdyż chorzy na anoreksję zaprzeczają, że mają jakikolwiek problem, uważają, że wszystko jest pod kontrolą. Toteż potrzeba dużo cierpliwości, a jednocześnie konsekwencji, żeby odnieść sukces.
Czy jesteśmy odpowiedzialni?
Anoreksja to zaburzenie psychiczne, które w przypadku niepodjęcia leczenia może zakończyć się śmiercią. Przyczyną jest albo wyniszczenie organizmu na skutek głodówki, albo samobójstwo będące następstwem towarzyszącej chorobie depresji. Dlatego mając świadomość, że osoba nam bliska cierpi na anoreksję, czujemy się odpowiedzialni za jej los i chcemy udzielić jej pomocy. Jeśli osobą chorą jest twoje niepełnoletnie dziecko, w pewnym momencie musisz zareagować i zdecydowanie nakłonić je do wizyty u lekarza. Jesteś opiekunem dziecka i spoczywa na tobie odpowiedzialność. Jeśli natomiast osoba chora jest pełnoletnia, to – niezależnie od tego, czy jest twoim dzieckiem, czy nie – nie może być przez ciebie zmuszana do podjęcia leczenia. Możesz zaoferować wsparcie, wyrażać troskę o jej stan (bez przesadnej kontroli), zachęcać do podjęcia leczenia, ale przede wszystkim – aktywnie słuchać. Najważniejsze jest to, by zawsze mogła się do ciebie zwrócić i czuła się w pełni akceptowana.
Jakich błędów należy unikać?
Zorientowaliśmy się właśnie, że bliska nam osoba cierpi na anoreksję. Chcemy oczywiście pomóc, ale jesteśmy tak przejęci i tak nam zależy, że popełniamy elementarne błędy. Czego zatem nie należy robić? Przede wszystkim nie przypisujmy sobie nadprzyrodzonych mocy. Sami nie pomożemy choremu pokonać choroby. Leczenie anoreksji to długi i złożony proces, wymaga doświadczenia i wiedzy, które mają jedynie profesjonaliści. Poza tym może być potrzebny dostęp do technik medycznych, którymi nie dysponujemy (gdy chory ma tak wyniszczony organizm, że nie może przyjmować pokarmu doustnie). Inny typowy błąd to uwierzenie choremu, że ma nad wszystkim kontrolę i nic złego się nie dzieje. Wydaje nam się, że problemu nie ma, ale to tylko złudzenie.
Czego nie należy robić?
Przede wszystkim nie można zmuszać chorego do jedzenia. Oczywiście zrobią to lekarze w szpitalu w sytuacji zagrożenia życia, ale twoja pomoc ma inny charakter. Choremu trzeba stworzyć poczucie bezpieczeństwa, wzbudzić zaufanie, by zgodził się podjąć leczenie. Psychoterapeuta pomoże mu rozwiązać problemy, które doprowadziły do odmowy jedzenia. Tak więc udzielanie rad typu „zacznij normalnie jeść i po sprawie” mija się z celem, gdyż osoba chora tego jednego właśnie zrobić nie może. Wywieranie presji jest zdecydowanie niewskazane, powoduje jedynie nasilenie się problemów chorego. Tym bardziej nie należy grozić choremu czy go straszyć, niedopuszczalne jest krytykowanie go i ocenianie. W ten sposób możemy jedynie pogorszyć jego stan. Wyrozumiałość, cierpliwość, zrozumienie, słuchanie to jedyna droga do celu w przypadku anoreksji.
